Onderduikers in Utrecht en Rijswijk

In 1942 werden in Utrecht aan de Griftkade nieuwe huizen gebouwd, een lange rij van twee verdiepingen met een zolder.
Mijn ouders zouden gaan trouwen in juli, en vlak daarvoor terwijl er net met de inrichting was begonnen, kwam Ben daar wonen. M’n moeder voelde zich een beetje ondeugend omdat ze nu, ongehuwd, samenwoonde met een man. “Het is maar goed dat mijn moeder dit niet weet…”
Aan haar moeder kon ze dit niet vertellen want een onderduiker in huis hebben moest zo geheim mogelijk blijven, hoe minder mensen ervan weten hoe kleiner het risico dat er iets mis gaat.
Ben was een vriend van mijn ouders, ze kenden hem van de NJN [de Nederlandse Jeugdbond voor Natuurstudie]. Hij kwam van een onderduikadres in de uiterwaarden bij Amerongen waar het te vol werd.
Mijn ouders trouwden op 22 juli en sinds die tijd woonden ze met z’n drieen op de Griftkade 10bisA.

In april 1943 verhuisden m’n ouders naar Rijswijk, Broekslootkade 11, omdat m’n vader ging werken bij de ANWB in Den Haag. Ben ging terug naar Kolland in Amerongen en zijn moeder, Masha Lopes Cardozo-Raismann, kwam bij mijn ouders op de Broekslootkade wonen. Een oude vriendin, Annie Wefers Bettink, zorgde voor een persoonsbewijs door bij het bevoegde gezag te melden dat ze het hare had verloren, en zo werd Masha “Tante Annie”.
Drie broers van Ben waren op andere plaatsen ondergedoken en overleefden de oorlog ook. Na de oorlog ging Masha bij haar zoon Max wonen, in Eindhoven.
Bens vader, gescheiden van Ben’s moeder, pleegde zelfmoord op de dag voordat het dragen van de jodenster verplicht werd.
Van dit gezin overleefden alle vijf kinderen en de moeder.

Toen ik de famile wat verder ging bekijken bleek dat dit een uitzondering was.
Hier komt een overzicht van de nakomelingen van Ben’s grootvader

[rest van de tekst volgt]

Links

  • Portugese Synagoge in Amsterdam
  • https://sites.google.com/site/oorlogsvermisten/lyon oorlogsslachtoffers